How much is left?

De vraag naar grondstoffen blijft stijgen op een moment dat nieuwe bronnen vinden en ontginnen steeds moeilijker wordt. Op lange termijn worden sommige cruciale, ruwe grondstoffen wellicht echt schaars en duur.

1. Slinkende voorraden, spel van vraag en aanbod

Hoe lang gaan de voorraden van enkele belangrijke grondstoffen nog mee? Onderstaande grafiek geeft een overzicht, gegroepeerd volgens toepassing: energie, de overgang naar hernieuwbare energie (batterijen, elektromotoren, windmolens...) en andere industriële metalen. Het bijhorende kaartje geeft ook een beeld van de afhankelijkheid van onze economie van de import uit andere continenten.

De eindigheid van onze grondstoffen is natuurlijk een complex gegeven: de marktwerking van vraag en aanbod is minstens even belangrijk als de fysieke beschikbaarheid van grondstoffen. Hoe duurder een grondstof, hoe meer impulsen er zijn om meer geavanceerde en dure technieken in te zetten om ze boven te halen, waardoor de prijs weer kan dalen, waardoor de dure technieken onrendabel worden, waardoor de productie weer daalt, waardoor de prijzen verhogen, enzovoort... Monopolies, kartels en speculatie beïnvloeden tenslotte ook sterk de beschikbaarheid/betaalbaarheid van grondstoffen. 

How much is left?

Deze grafiek downloaden >

2. Een voorbeeld in detail: goudmijnen

Onderstaande grafiek geeft een illustratie van de eindigheid van grondstoffen. Het toont de evolutie van de opbrengst van goudmijnen wereldwijd in ruim een anderhalve eeuw. De opbrengst aan daadwerkelijk ontgonnen goud per opgegraven ton ruw erts daalt gestaag. De mijnen worden dus minder productief. Ze moeten steeds meer ertsen opgraven om eenzelfde volume goudproductie te halen.

Dalende goudopbrengst

3. Urban mining

De opbrengst van mijnen is zo gedaald dat het soms voordeliger wordt om aan 'urban mining' te doen: de grondstoffen halen uit reststromen van de stad, eerder dan uit de mijnen. Afgedankte elektronica zijn bijvboorbeeld een grote bron van edele metalen. De processen om ze terug te winnen zijn echter complex en vergen steeds afwegingen: het ene materiaal redden gaat vaak ten koste van het andere.

Urban mining