Onze aanpak
We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
BioFab Vlaanderen
Duurzame materialen kweken op zwammen
De afvalproblematiek en de uitputting van grondstoffen zijn kwesties waar we niet omheen kunnen. Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’ kunnen biomaterialen een deel van de oplossing zijn: ze zijn biologisch afbreekbaar en hernieuwbaar.
Die materialen zijn echter nog volop in opmars en kunnen een stevige duw in de rug gebruiken. Dat is precies waarom ReaGent, Ekoli, GLIMPS en Break it Down het project BioFab Vlaanderen opstartten.
Met BioFab Vlaanderen willen we het hele ecosysteem rond biofabricage, het produceren met behulp van biologische materialen en hulpstoffen, in Vlaanderen uitbouwen. Daarvoor zetten we in op 5 pistes:
• een businesscase uitbouwen rond onderzoek en productontwikkeling in biofabricage
• een bootcamp-programma om professionals op te leiden rond biofabricage
• introductieworkshops rond biofabricage in heel Vlaanderen voor een breder publiek
• een educatieve kit rond biofabricage speciaal gericht naar kinderen
• een online en offline communicatiecampagne over projecten rond biofabricage
ReaGent
Partners Ekoli, Magma Nova, Break it Down
Sectoren
Thema's
Organisaties
Website
BELANGRIJKSTE
RESULTATEN
- Via een businesscase onderzochten we het potentieel van onderzoek en productontwikkeling in biofabricage. Een bio-ingenieur, productontwikkelaar en projectmanager werkten samen aan verschillende marktanalyses, prototypes en strategieën.
- We creëerden 2 bootcamp-programma’s. Tijdens Mycomaterial Trainings konden professionals op hoger niveau bijleren over mycomaterialen (producten op basis van zwamdraden). Het Biofabrication Bootcamp draaide rond verschillende biofabricagetechnologieën en designmethodes. Er waren in totaal 22 deelnemers en we kregen veel positieve reacties.
- Om burgers, en misschien wel nieuwe pioniers in spe, warm te maken voor biofabricage, organiseerden we ook introductieworkshops rond biofabricage voor een breder publiek. We overstegen de doelstellingen en gaven uiteindelijk 106 workshops in 22 steden.
- Om ook een jonger publiek aan te spreken, ontwikkelden we voor leerkrachten een toegankelijke, educatieve kit rond mycelium materialen: ‘Zwamwerk’. Het vormt een praktisch experiment over verschillende disciplines heen: biologie, materiaalkunde, design …
BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN
- Biofabricage zit nog in een turbulente, vroege groeifase. Velen hebben de wil om te innoveren, maar er is te weinig basisinfrastructuur van gedeelde kennis, experts, interdisciplinaire labo’s, standaardopleidingen … Om meer innovaties op de markt te krijgen, moet het hele ecosysteem aan kennis verder versterkt worden.
- Samenwerken en kennis delen met partners is noodzakelijk om verandering te bekomen. Dat houdt soms ook in anderen op weg helpen, zelfs als zij dan op hun eentje verdergaan. Innoveren gaat nu nog te vaak gepaard met een gesloten mindset omwille van de intellectuele eigendom.
- Onderwijs verdient speciale aandacht. Dat maakt immers voor een groot deel innovatief onderzoek mogelijk en kan bovendien een doorstroom creëren van studenten die doctoreren of bedrijven starten in biofabricage.
- De normering van biomaterialen kunnen nog juridische drempels vormen. Deze drempels zijn meer eigen aan materiaalinnovatie in het algemeen dan specifiek aan biomaterialen of biofabricage. Het onderzoeken en opstellen van normen voor brandveiligheid, sterkte, akoestische eigenschappen … is een dure zaak.
WAT BRENGT
DE TOEKOMST?
Biofabricage is nog erg nieuw en blijft momenteel nog moeilijk om op te schalen. Om aansluiting te zoeken met bestaande initiatieven die de transitie naar een biogebaseerde toekomst moeten versnellen zullen we de komende jaren vooral inzetten op de aansluiting te maken met circulaire bio-economie. Door diensten aan te bieden rond de valorisatie van reststromen, waar ondermeer biofabricage technologie kan op toegepast worden, willen deze innovatieve technologie vorm ingang laten maken in Vlaanderen.
Daarnaast willen we blijven inzetten op onderwijs. Onder andere om de kennis rond biofabricage verder te verspreiden, maar ook begeleiding rond impact ondernermerschap. Zo willen we om in Vlaanderen in de toekomst een industrie rond de biofabricage uit te bouwen, onderzoekers actief in dit domein gaan helpen met het vertalen van hun onderzoek naar industrie, bijvoorbeeld door hen te helpen met business kant van hun onderzoek.
Een drempel waaraan nog gewerkt moet worden, is intellectuele eigendom. Het patentenlandschap is niet echt transparant. Die gesloten mindset werkt innovatie tegen en is zelfs contraproductief voor het ecosysteem. Daarom lijkt open innovatie ons de toekomst, althans in de innovatiefase. Bedrijven kunnen later, in de commercialisatiefase, nog altijd voor een meer gesloten aanpak kiezen.
Ten slotte blijven toepassingen in biofabricage nog vrij onbekend en exotisch voor mensen. Daar waar sommigen het een meerwaarde vinden dat een product gemaakt werd met mycomateriaal, zullen anderen het soms net als iets negatiefs ervaren. Het blijft een uitdaging om de juiste product market fit te vinden voor deze technologie.
Volg ons
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
