Op 10 december 2024 ontvangen OVAM, Embuild Vlaanderen en Vlaanderen Circulair je voor het tweede Community Event van de Werkagenda Circulair Bouwen. We verwachten je in het Marie-Elisabeth Belpaire gebouw, vlakbij het station Brussel Noord. Het gebouw is sinds kort de werkplek van 4.750 Vlaamse ambtenaren in Brussel en is het grootste circulaire kantoorgebouw van ons land.  

Laat je tijdens de plenaire voormiddag inspireren door enkele voorlopers. In de namiddag bespreken we, in een aantal parallelle sessies, meer in detail de resultaten van acties en projecten die bijdragen aan de realisatie van de doelstellingen van de Werkagenda Circulair Bouwen. Gedurende de dag is er ook gelegenheid om te netwerken met andere betrokkenen uit de bouwsector, de overheid, de academische wereld en de social profitsector.  

Schrijf je hier in

Programma

9.00 Ontvangst met koffie
9.30 Verwelkoming door OVAM & Embuild Vlaanderen en korte update over de realisaties in het kader van de werkagenda in 2024 door Jo Brouns, Vlaams minister van Omgeving en Landbouw
10.00 Ambities van de Vlaamse regering m.b.t. duurzaam en circulair bouwen (spreker tbc)
10.15

Succesvolle communicatiestrategieën voor circulair bouwen, door Nena Baeyens, onderzoeker HOGENT Research Centre for Sustainable Organizations
Nena Baeyens gaat in op:

  • Inzichten in menselijk gedrag en gewoontevorming
  • Praktische tools en technieken voor duurzame gedragsverandering bruikbaar door iedereen die mensen wil doen bewegen richting duurzaam en circulair bouwen
  • Dit alles geïllustreerd a.d.h.v. een aantal cases uit de bouwsector
10.45

Hoe ‘smart buildings’ de transitie naar circulair bouwen kunnen versnellen, door Arnaud Deneyer, R&D program lead Smart Applications & Energy Performance Buildwise
Arnaud Deneyer gaat in op wat slimme gebouwen kunnen bieden. Hoe kan een gebouw evolueren naar een Smart Building?

  • Context van Smart en regelgeving
  • De toegevoegde waarde van smart buildings
  • Stappenplan voor het bekomen van een slimmer gebouw
11.15

Het Belpairegebouw toont de weg naar circulair bouwen
Het Belpaire-gebouw bestaat voor 68% uit ter plaatse hergebruikte of gerecycleerde materialen en is ontworpen met het oog op toekomstige aanpasbaarheid. Binnen dezelfde basisopbouw kunnen kantoren, woningen en hotelkamers worden ingericht. Frank Geets, administrateur-generaal van het Facilitair Bedrijf, geeft een inleidende presentatie over de circulaire vereisten in de aanbesteding en uitvoering van de werken voor het Marie-Elisabeth Belpaire gebouw. Onder leiding van Jan Mertens (wetenschappelijk medewerker bij de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling en trekker van het Platform Leuven Circulair) gaan we in gesprek met de opdrachtgever (Facilitair Bedrijf), het architectenteam (51N4E), de algemene aannemer (Vanlaere), de sloop- en algemene aannemer (tbc), de adviseurs circulariteit (Drees & Sommer), de BIM coördinator (D-studio), de veiligheidscoördinator (SECO), rond werkwijze, uitdagingen, oplossingen, repliceerbaarheid… .

12.15 ‘Eat, meet & match’

START PARALLELLE SESSIES

Er is keuze uit 9 verdiepende parallelle sessies. Deelnemers kiezen ofwel voor 1 sessie van 2u30 (met pauze) ofwel voor twee sessies van 1u15 (een eerste van 13.00 tot 14.15 en een tweede van 14.30 tot 15.45.)

Sessies 13.00 - 15.30 (duurtijd 2u30)
De kloof overbruggen tussen financiering en circulaire bouw- en woonprojecten
  • Sessie aangeboden door VITO & SURA
  • Duurtijd 2u30
  • Doelpubliek: financiers, woningcoöperaties, projectontwikkelaars, materiaalproducenten
Er lijkt een patstelling te zijn: traditionele financiers ontvangen te weinig circulaire en maatschappelijke bouwprojecten om te financieren, terwijl circulaire en maatschappelijke initiatiefnemers moeite hebben om kapitaal aan te trekken en geen passend financieringsmodel vinden.  We onderzoeken eerst waarom deze partijen elkaar moeilijk weten te vinden. We verdiepen ons in de verschillen, zoals langetermijndenken versus kortetermijninvesteringen, en de focus op economische, sociale en ecologische kansen tegenover risicobeheersing. Ook kijken we naar succesvolle buitenlandse projecten. Daarna gaan we in gesprek met financiers om te achterhalen hoe zij circulaire en maatschappelijke waardevoorstellen analyseren en evalueren. 
 
Sprekers
Deel 1: Financiering van circulaire en maatschappelijke bouwprojecten – best practices 
  • Toelichting van de Circular Risk Scorecard (CRS) – een tool die kan gebruikt worden door banken om een realistischer beeld te krijgen van de langetermijn risico’s van (circulaire) bedrijven – door Jeroen van Muiswinkel, Copper8 
  • Toelichting van twee voorbeeldprojecten waarin de CRS werd gebruikt door resp. Tessa Eerenberg, Rabobank en Rob van Wiligen, ABN Amro 
Deel 2: Panelgesprek met financiers omtrent hoe zij circulaire en maatschappelijke waardevoorstellen analyseren en evalueren – o.b.v. cases uit de Living Labs MASCO (=Material Service Company) en Hybride Wonen 
Met in het panel oa. impactinvesteerder Piet Colruyt, Maarten Bettens van PMV, Ronny Jongen van Triodos, Tessa Eerenberg van Rabobank, Rob van Wiligen van ABN Amro 
Open debat: 2030-2050 - wat we van architecten mogen verwachten (en wat niet) in de circulaire transitie
  • Sessie aangeboden door NAV
  • Duurtijd 2u30
  • Doelpubliek: breed
Samen met een werkgroep geëngageerde architecten werkt NAV volop aan een standpunt voor de sector: wat is de rol van de architect(e) in de circulaire transitie? In 2024 lag de focus op de thema’s uit de werkagenda: BIM, paspoorten, aanbesteden, hergebruik en het meten van milieu-impact en circulariteit. Om de tussentijdse conclusies en beleidsaanbevelingen van de werkgroep af te toetsen met een breder en meer divers publiek, organiseert NAV een open debat. We gaan in gesprek rond een aantal stellingen over de verschuivingen en uitbreidingen van het bouwproces en de waardeketen, bekeken vanuit het perspectief van de architect. 
Terugname initiatieven van kunststoffen in de bouw
  • Sessie aangeboden door OVAM / essenscia
  • Duurtijd 2u30
  • Doelpubliek: opdrachtgevers, aannemers, architecten
Er zijn heel wat initiatieven lopende rond de terugname van kunststoffen uit de bouw. We laten initiatiefnemers aan het woord in drie modules: (i) garanderen van de juiste kwaliteit, (ii) voldoen aan de wetgeving en (iii) opschaling.  Aansluitend organiseren we een Ronde Tafel debat met initiatiefnemers en deelnemers waarin we graag samen nadenken over wat er beter kan en moet om opschaling van deze en andere initiatieven te bekomen. 
 
Sprekers
Overzicht van relevant wetgeving (nader in te vullen). 
Initiatieven aan het woord: 
  • Rond kwaliteit van de teruggenomen materialen: PURE (snijresten PU-platen) door Aster Onderbeke van Unilin, Restart Recycling (linoleum en vinylvloeren) door Joris Cox van Tarkett, No Roof to Waste (dakmembranen van oude platte daken) door Stefaan Valette van Derbigum 
  • Rond wetgeving: Polyconnect Recycling (PVC buizen) door Geert D’Haese van essenscia, GoBag (raamprofielen) door Deceuninck 
  • Rond opschaling: EPS / XPS isolatie platte daken door Dimitri Hendrikx van Soprema, Recover Recycling (vinyl tegels) door Liesbeth Vandaele van Unilin en Complexe kunststofverpakkingen (spuitbussen / verfemmers) door Wout Mertens van Val-i-Pac 
Sessies 13.00 - 14.15 (duurtijd 1u15)
Toezicht op de kwaliteit van circulaire materialen
  • Sessie aangeboden door COPRO
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: breed
We geven een update over de relevante wetgeving (VLAREMA, Grondstofverklaring, Eenheidsreglement en beheerssysteem voor gerecycleerde granulaten), een overzicht van kwaliteitsborgingssystemen voor gerecycleerde en secundaire granulaten, een brede waaier aan toepassingen (in circulair beton, volgens het SB250, …), alsook boeiende praktijkvoorbeelden.   
 
Sprekers
  • Overzicht van de relevante wetgeving (VLAREMA 9 & 10 / Grondstofverklaring / Eenheidsreglement) – OVAM​ (spreker tbc) 
  • Kwaliteitsborging van circulaire materialen met hun toepassingen – Pieter Keppens, COPRO​ 
  • Best practice door Bioterra – Wouter Vermin, Bioterra  
  • Best practice door AC Materials – Elfver Vandenbraembussche, AC Materials 
Vraag- en aanbodplatformen voor hergebruik in België
  • Sessie aangeboden door Buildwise
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: aanbieders van hergebruiksplatformen
Eerst laten we enkele bestaande platformen aan het woord die tot doel hebben om vraag en aanbod van hergebruikte bouwmaterialen op elkaar af te stemmen. Vervolgens gaan we in gesprek over de gemeenschappelijke kenmerken tussen deze platformen en hoe we synergie en slagkracht kunnen bevorderen. 
 
Volgende initiatieven komen aan bod: 
  • Bureau Bouwtechniek  
  • Trovo  
  • Recupcentrale  
  • Insert/VSOR  
  • … 
Ontdek hoe lokaal klimaatbeleid circulair bouwen kan versnellen
  • Sessie aangeboden door VVSG en Vlaanderen Circulair
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: lokale beleidsmakers
Wil je weten hoe een lokaal bestuur circulair bouwen kan stimuleren en welke rol het klimaatbeleid hierin kan spelen? Tijdens deze sessie delen we concrete tools, inspirerende voorbeelden, nuttige beleidsinstrumenten en slimme samenwerkingsmogelijkheden om circulaire bouwpraktijken in een stad of gemeente te bevorderen.  
 
Sprekers
  • Van start met circulair bouwen: handige instrumenten voor lokale besturen – door Vlaanderen Circulair (10 min) 
  • Circulair bouwen in de praktijk: tips voor integratie in de beleids- en beheerscyclus (BBC) – door Elke De Taeye van VVSG (20 min) 
  • Succesverhalen: Hoe lokale besturen circulaire bouwprojecten in de meerjarenplanning integreerden. Twee lokale besturen delen hun ervaringen (20 min) 
  • Intervisie in kleine groep (25 min) 
  • Discussie over de integratie van circulair bouwen in het meerjarenplan (MJP): hoe specifiek moet je zijn, wat zijn hefbomen, hoe maak je de koppeling met andere onderdelen van de BBC (bv. omgevingsanalyse, beleidsplannen zoals SECAP), etc. 
Sessies 14.30 - 15.45 (duurtijd 1u15)
Biogebaseerd bouwen: beleid, opportuniteiten en rol binnen regeneratieve ontwikkeling
  • Sessie aangeboden door VIBE en Natura Mater
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: breed
In deze sessie gaan we in op de opportuniteiten van biogebaseerd bouwen en op hoe om te gaan met drempels. We bespreken het beleid en wat je nu al kan doen. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld geven we concrete tips om mee aan de slag te gaan. We verkennen ook wat biogebaseerd bouwen kan betekenen voor regeneratieve ontwikkeling, met aandacht voor omliggende systemen.  
 
Sprekers
  • Toelichting van de rol/bijdrage van biobased bouwen binnen regeneratieve ontwikkeling en circulair bouwen (15min) – door Yara Helsen, VIBE 
  • Korte schets van beleid rond biobased bouwen in Wallonië, Brussel, Frankrijk en Nederland, en wat hiervan het effect is op de markt. Met praktijkvoorbeelden uit het buitenland. (15 min) – door Camille Mommer, Natura Mater 
  • Toelichting van een Belgische praktijkcase biobased bouwen. Met aandacht voor het wegnemen van drempels. (25min) – door Camille Mommer, Natura Mater 
  • Q&A (20 min) 
Naar een technisch kader voor hoogwaardig hergebruik
  • Sessie aangeboden door Buildwise
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: spelers met praktijkervaring in het inzetten van hergebruikte bouwmaterialen
Vertrouwen creëren in hergebruikte materialen kan door ze te testen op bouwtechnische kwaliteit.  We laten enkele sprekers aan het woord die vanuit de praktijk ervaring hebben met het aantonen van de kwaliteit van de hergebruikte materialen.   

Wil je een eigen case toelichten, waarin een technisch kader werd toegepast om garanties te geven bij hergebruik, dan kan je dat bij de inschrijving aangeven. 

Sprekers
  • Overzicht en evoluties door Jeroen Vrijders, Buildwise 
  • Case studies:  
  • HOREVAL – Houtrecuperatie en -valorisatie – Thieme Engelborghs, Buildwise  
  • Hergebruik van isolatiemateriaal – Gentiel Acar, UGent  
  • Hergebruik van thermische isolatie uit platte daken – Frank Vanhove, Foamglas Owens Corning 
  • Aansprakelijkheden – Steven Van Garsse, UHasselt 
Gedragsverandering als sleutel tot circulair aankopen
  • Sessie aangeboden door Vlaanderen Circulair
  • Duurtijd 1u15
  • Doelpubliek: publieke en private aankopende organisaties, leveranciers van circulair bouwoplossingen…
Na een kort overzicht van recente, relevante studies rond circulair aankopen, reiken we een hands-on aanpak aan om binnen organisaties te komen tot de gedragsverandering die nodig is om circulaire aankoopprocessen te implementeren. Als opdrachtgevende organisatie denk je na over hoe je circulaire ambities sterker kan verankeren in aanbestedingen, partners in het bouwproces meekrijgen en weerstand overwinnen. Als leverancier kijk je naar technieken om circulaire offertes te versterken. 
15.45 Netwerkdrink
17.00 Einde

Schrijf je hier in