Ontspruitende spruitkoolstokken

Productieresten uit spruitjes worden grondstof

De teelt van spruitjes is onlosmakelijk verbonden met ons land. Jaarlijks wordt in Vlaanderen 63.750 ton spruiten geproduceerd op 2.550 ha land. Na de oogst blijft er per hectare nog zo’n 18 tot 25 ton spruitkoolstokken over. Die worden achtergelaten op het veld als bodemverbeteraar, of eventueel ingezet als veevoer

Met dit project wil Inagro vzw onderzoek voeren naar een hoogwaardigere valorisatie van de reststroom. Zo willen we inzetten op een multifunctioneel landbouwmodel waarin het landbouwbedrijf, naast voedselproducent, een nieuwe rol krijgt als leverancier van grondstoffen voor andere industrieën. 

Door de spruitkoolstokken te raffineren, krijgen we twee stromen: vezels en sap. De vezels kunnen dienen als alternatief voor de klassieke cellulosevezel in diverse industrieën, zoals de papierindustrie. Het sap screenen we op hoogwaardige bioactieve stoffen die, na extractie en zuivering, toepassing vinden in de oleochemische industrie. 

Door de spruitkoolstokken op deze manier hoogwaardig te valoriseren, leggen we bruggen tussen diverse topsectoren in Vlaanderen. 

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. Door gehakselde spruitkoolstokken stabiel in te kuilen, kunnen we ze gedurende een langere tijd bewaren zonder verlies van kwaliteit. 
  2. We hebben het sap uit de spruitkoolstokken gescreend en hoogwaardige bioactieve stoffen (glucosinolaten, sterolen en cellulose) ontdekt die na verdere extractie- en zuiveringsprocessen toepasbaar zijn in bijvoorbeeld de oleochemische industrie. 
  3. Voor de vezels van de spruitkoolstokken vinden we toepassingen in de papierindustrie. Ze hebben een positieve invloed op het papierproductieproces: de toevoeging van spruitkoolstokkenvezels verbetert de scheurkracht van het papier. 
  4. Het project zat boordevol leerlessen en heeft bovendien onze kennis over de eigenschappen van spruitkoolstokken en verwerkings- en stabiliteitstechnieken aanzienlijk verhoogd. 

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Fossiele grondstoffen zijn eindig en zelfs met recyclage en hergebruik zijn er grenzen. Door de stijgende materiaalprijzen groeit de interesse uit verschillende sectoren in lokaal geteelde, hernieuwbare grondstoffen. 
  2. Vierkantsverwaarding is noodzakelijk in de landbouw, maar met verschillende toegevoegde waardes. Er is één deelstroom nodig die zorgt voor de grootste meerwaarde. 
  3. Hoewel de vezels uit spruitkoolstokken waardevol blijken in de papierproductie, is de fractie stokken die wij verkrijgen nog te klein voor papierproductie. Doordat papier produceren vraagt om hele grote volumes, lijkt het gebruik van niet-zuivere stromen aangewezen. 
  4. Een logistieke keten opzetten vraagt om een goede samenwerking tussen meerdere spelers. De uitdaging is om de vezels in de juiste vorm aangeleverd te krijgen bij de verwerker. Rechtstreekse betrokkenheid van alle stakeholders, waaronder landbouwers, is van groot belang. 
2.700 ha spruitstokken in Vlaanderen
150.000 ton oogstbaar (vers)
9.500 realistische droge biomassa

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

Eerst moeten we verdere testen met papier uitvoeren. Stora Enso en Tectero bekijken samen de mogelijkheden om het papierproductieproces op te schalen en eerste druktesten uit te voeren.

Daarnaast zijn er nog ontbrekende puzzelstukken in het logistieke proces en ook aan het financiële plaatje moeten we nog sleutelen. 

Projecten zoals dit zijn een moeilijk proces: er zal geen logistieke keten op gang komen als het potentieel niet gekend is, maar om het potentieel te kennen moet er nog veel getest worden op kleine schaal. Wij konden alvast enkele belangrijke stappen zetten en mooie resultaten boeken op technisch vlak, maar om de stap te zetten naar effectieve uitvoering zouden nieuwe subsidies of investeringen een waardevolle steun zijn.

De opgedane kennis uit dit project blijft alvast beschikbaar op onze website en bij de betrokken onderzoekers. Ook de kennis rond verwerkings- en stabilisatietechnieken wordt opgenomen in andere onderzoeken rond valorisatie van agroreststromen.