Stad Leuven

Van grijs naar groen in het centrum van Leuven

De Constantin Meunierstraat is de centrale as van de wijk Nieuw Kwartier in de Leuvense binnenstad. Het is een brede straat die in de eerste helft van de 20ste eeuw zonder enige groenvoorziening werd aangelegd. Omdat ze zo breed is, krijgt Leuven alle kansen om er met zo veel mogelijk groen en duurzame en gerecupereerde materialen een echte klimaatstraat op maat van de wijk van te maken. Daarvoor krijgt ze financiële steun van het Europees gesubsidieerde Horizon 2020-project JUSTNature. 
 
Participatietraject
De heraanleg gaat eind 2025 van start. Maar Leuven ging samen met de bewoners van de straat al aan de slag. Tijdens enkele Ateliers Meuniers dachten ze mee na over de veranderingen in de straat. Om de nieuwe straatinrichting uit te testen en te laten zien hoe anders de straat er zou uitzien, tekende de stad samen met hen een proefopstelling uit. Die werd eind 2023 volledig circulair aangelegd. Op basis van de feedback van de bewoners paste Leuven die proefopstelling ondertussen aan en wordt ook het definitieve ontwerp van de straat uitgewerkt. 
 
Circulaire proefopstelling met groenvakken en groenzones
Om ruimte vrij te maken voor groen en voor ontmoetingsplekken, voerde de stad in het grootste deel van de straat eenrichtingsverkeer in. Zo was er nog maar 1 rijstrook nodig voor het autoverkeer en kwam er ruimte vrij om bomen, groenvakken en groenzones aan te leggen. Die groene vakken en zones remmen het verkeer af, geven de straat een volledig ander uitzicht, vangen het water op en zorgen voor verkoeling. Omdat tijdens de proefopstelling het asfalt van de straat nog niet kon worden opgebroken, werden de groene zones met een dikke laag lavasubstraat bovenop het asfalt aangelegd. 
 
Effecten van de proefopstelling meten
Met metingen en sensoren gaat Leuven nu na welke gevolgen de proefopstelling heeft. Telramen meten de invloed van de aanpassingen op de verkeerscirculatie in de omliggende straten, de resultaten van 2 weerstations en een luchtkwaliteitsmeter zullen mee het definitieve ontwerp van de straat bepalen.
 
Circulair buurtplein
Een van de pleintjes in de straat richtte de stad in als buurtplein, opnieuw met veel groen. Atelier Circuler bouwde er een open paviljoen van hout en metaal dat uit bouwprojecten gerecupereerd is. Oude plastic banners van de stad werden gerecupereerd om het dak te bedekken. In het paviljoen kunnen de bewoners van de straat buurtevenementen organiseren. Iedereen die dat wil, kan er met elkaar afspreken voor een babbel, om te picknicken of zich wat te ontspannen.
Uit andere straten in de stad recupereerde ook Leuven materialen. Onder andere de boordstenen van de plantvakken, de houten treinbielsen waaruit de bankjes zijn gemaakt en enkele betonnen plantbakken zijn recuperatiematerialen.
 
Verwarmen met eigen warmtenet
Stad Leuven onderzoekt als een van de Pilot Cities in Europa ook de mogelijkheid om een warmtenet in de straat aan te leggen dat gebruikmaakt van hernieuwbare energiebronnen zoals geothermie. Zo kunnen alle bewoners die willen aansluiten zich met groene warmte verwarmen. Dat warmtenet past perfect in het Pilot Cities-project dat steden helpt om de transitie naar groene energie te testen en te doen slagen. Leuven houdt de bewoners van de straat van dat onderzoek op de hoogte.
De heraanleg van de Constantin Meunierstraat past in het Europese project JUSTNature, waarvan Leuven een van de proefsteden is. JUSTNature wil met op de natuur gebaseerde oplossingen de gevolgen van de klimaatverandering in steden verminderen en tegengaan.
 

Stad Leuven

Partners JUSTNature, Pilot Cities, Leuven 2030, ECoOB, Atelier Circuler

Sectoren

Thema's

Organisaties