Onze aanpak
We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
ReDESign
Recycleerbare, duurzame en effectieve signalisatie
Vandaag zijn de meest courante informatieborden voor binnengebruik op basis van PVC. Het grootste deel daarvan wordt niet opgehaald en gerecycleerd, maar eerder gedirigeerd naar minder duurzame verbranding. PVC-deeltjes die terechtkomen in de afvalstroom van gemengde kunststoffen hebben een erg nefast effect op het recyclageproces. Ook de voetafdruk van PVC is, op vlak van Global Warming Impact, erg hoog.
Universiteit Gent boog zich samen met ontwerp- en communicatiebureau Karakters en een aantal partners over dit probleem met het ReDESign-project. De hoofddoelstelling: duurzamere, effectieve en recycleerbare alternatieven vinden voor de courant gebruikte informatiedragers in een binnenomgeving.
Het project telde drie grote onderzoeksvragen:
Ten eerste, bestaan er alternatieven voor de courante PVC-informatiedragers, die even kwaliteitsvol zijn?
Ten tweede, zijn die alternatieven recycleerbaar? Kunnen we het basisproduct herwerken tot opnieuw hetzelfde product (closed loop recyclage) of tot een ander product (open loop recyclage)? We onderzochten daarbij ook de impact van de inkt op het recyclageproces én of de alternatieven in een bestaand recyclageschema op industriële schaal passen. Slechts dan kan er sprake zijn van een circulair materiaal.
Ten derde, zijn de alternatieven ecologisch en economisch voordelig en voldoen ze aan de definitie duurzaam? We voerden daarbij een beperkte kostprijsanalyse uit gekoppeld aan een analyse van de levenscyclus. Ook de milieuimpact werd uitgebreid onderzocht. We vergeleken de alternatieve informatiedragers met de meest courante PVCinformatiedrager.
Universiteit Gent
Partners Stadsbestuur Gent, Karakters BVBA
Sectoren
Thema's
Organisaties
Website
BELANGRIJKSTE
RESULTATEN
- Informatiedragers op basis van polypropyleen (PP) vormen een volwaardig alternatief voor PVC-informatiedragers.
- De alternatieve PP-informatiedragers zijn recycleerbaar volgens zowel open als closed loop recyclage. Die afvalstroom past ook in een bestaande recyclagestroom in een gevestigde recyclage-industrie.
- Ontinkten van de bedrukte materialen verbetert de kwaliteit van het gerecycleerd product, maar heeft een negatieve invloed op de ecologische voetafdruk. Daardoor geven we voornamelijk voorkeur aan open loop recyclage.
- PP-informatiedragers zijn ecologisch ruim voordeliger dan PVC. Een kartonnen informatiedrager heeft (als panel) een nog groter ecologisch voordeel, maar is niet zo kleurvast of robuust. Wat betreft kostprijs staan karton en PP op de eerste plaats; PVC is ruim de helft duurder.
BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN
- Voor eenvoudige signalisatie zonder hoge eisen is ribbelkarton, ook vlot commercieel beschikbaar, een goed alternatief. Dit materiaal heeft een uitstekende ecologische voetafdruk, scoort goed op vlak van circulariteit en is betaalbaar.
- Voor signalisatie met hogere eisen, o.a. op vlak van robuustheid en kleurvastheid, zijn informatiedragers in polypropyleen de beste keuze. PP is een hoogwaardige kunststof, vlot beschikbaar en goedkoper dan PVC. Het heeft een goede ecologische voetafdruk, er bestaat een recyclagenetwerk voor en kan tientallen keren hoogwaardig gerecycleerd worden. Het is ook buitenshuis inzetbaar.
- Hoogwaardig PP kan in een eerste leven gebruikt worden als zichtbare zijde van de informatiedrager en later als vulstof. Doordat de panelen bestaan uit X-structuren is ook minder materiaal nodig dan bij volle panelen. Dankzij die werkwijze is doorgedreven ontinkten niet nodig.
- Uit gebruikerstesten blijkt dat we de voorgestelde materialen als volwaardige alternatieven mogen beschouwen. Enkel wat banners betreft zijn de PP-gebaseerde alternatieven kreuk- en scheurgevoeliger. Bovendien bevatten ze een minder gewenst polymeer. Daarmee moeten we bij een verdere uitrol rekening houden.
WAT BRENGT
DE TOEKOMST?
De zoektocht naar performante alternatieven leidde tot positieve resultaten. Er werden commercieel beschikbare materialen gevonden die positief scoorden op de vier belangrijkste parameters, namelijk kwaliteit, circulariteit, kostprijs en ecologische voetafdruk.
Door de beperkte looptijd en budgetten hebben we in dit project de nadruk gelegd op circulaire plastics voor binnengebruik. Door de keuze van alternatieven uit te breiden of het toepassingsgebied te vergroten, kan een ruimer marktsegment onderzocht worden. Zo houdt bv. de reclamewereld als afzetmarkt een groot potentieel in zich.
De omslag naar circulaire materialen gaat ook verder dan banners en informatieborden. Zo overweegt Stad Gent o.a. de bestickering van dienstwagens te vervangen door duurzamere, recycleerbare alternatieven. Ook wil Stad Gent zich engageren om samen met partners circulaire waardeketens uit te werken.
Dit project kan ook, mits toepassing op een grotere schaal, een aanzet zijn naar het ontwikkelen van een geoptimaliseerder afvalmanagement. Het is nu echter vooral aan de sector en beleidsmakers om met deze conclusies verder aan de slag te gaan. Binnen een circulair Vlaanderen zou er geen ruimte meer mogen zijn voor hoogwaardige materialen die in de verbrandingsoven belanden, wanneer er zowel technisch als qua logistiek haalbare alternatieven bestaan op de markt.
Een laatste belangrijk leerpunt is het belang van het samenwerken van de verschillende ketens. Zo is er op alle levels, van producent tot eindgebruiker, overtuiging en daadkracht nodig, gekoppeld aan casestudies en onderzoek om een vernieuwing, zelfs in een afgebakend domein, succesvol te kunnen implementeren.
Volg ons
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
