De circulaire school, klaar voor 2050

Hoe aanpasbare HVAC de circulariteit van een schoolgebouw vergroot

Om het scholenpatrimonium van de Provincie Antwerpen op een duurzame manier klaar te maken voor 2050, moeten we de klassieke schoolconcepten radicaal herdenken. Ruimte moet maximaal benut worden, er is nood aan flexibiliteit en het patrimonium moet een ruimere maatschappelijke functie krijgen.

Via dit project wil Cenergie, in samenwerking met de Provincie Antwerpen en Universiteit Antwerpen, een langetermijnvisie opstellen voor het scholenpatrimonium van Antwerpen. Aan de hand van intense workshops in het onderwijsveld werd de prangende vraag duidelijk om schoolgebouwen flexibeler te gebruiken. Dat is o.a. mogelijk via aanpasbare technische installaties. Daarom werkten we aan de hand van een casestudie twee innovatieve HVAC-concepten uit. Van beide toekomstscenario’s berekenden we vervolgens de milieu-impact (LCA) en levenscycluskost (LCC).

Download pdf bestand

Cenergie

Partners Universiteit Antwerpen, Provincie Antwerpen

Sectoren

Organisaties

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. Door een multidisciplinair consortium te vormen met onze projectpartners beschikken we over een complementaire expertise. Dankzij regelmatig samenkomen met de betrokken partijen konden we een gefundeerde toekomstvisie ontwikkelen.
  2. Intense workshops leidden tot twee uitgewerkte HVAC-concepten voor schoolgebouwen: een eerste concept werkt rond vloerverwarming en nachtelijke koeling, het tweede concept focust op klimaatplafonds.
  3. Dankzij duurzaamheidsanalyses (milieu-impact en levenscycluskost) konden we HVAC-concepten uitwerken die ook flexibiliteit vertonen doorheen de tijd en zo de circulariteit vergroten.
  4. De duurzaamheidsanalyse toegepast op de casestudie van de school PTS Mechelen toont aan dat het concept van vloerverwarming en nachtelijke koeling een langere economische en milieu-impact heeft dan het andere concept.

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Een uitgekiende visie rond de school van de toekomst wordt een belangrijk instrument binnen het onderwijsveld om scholen verder te ontwikkelen en weerbaar te maken voor toekomstige uitdagingen.
  2. Hoewel we steeds betere inzichten verkrijgen rond circulariteit in de bouwsector, blijft de impact van HVAC weinig onderzocht. Onze case toont aan dat nieuwe HVAC-concepten durven uitwerken en analyseren leidt tot onderbouwde stellingen die de circulariteit van het gebouw vergroten.
  3. Kiezen voor flexibele en aanpasbare HVAC zorgt initieel voor een hogere milieu- en economische impact. Het vraagt immers om een overgedimensioneerde basisinstallatie zodat latere uitbreidingen of aanpassingen vlotter (en prijsgunstiger) zijn.
1 visie toekomstig onderwijs
2 uitgewerkte HVAC-concepten
4 duurzaamheidsanalyses
1 casestudie

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

We willen ons blijven inzetten voor een duurzamere toekomst en zo ook het scholenpatrimonium verder ondersteunen. De studie toonde aan hoe innovatieve HVAC-concepten de circulariteit in scholen kunnen verbeteren, en hoe dat samenhangt met het gebruik van gebouwen nu en in de toekomst. De uitgewerkte visie voor scholen wordt meegenomen als instrument in het onderwijsveld om schoolgebouwen en de wijze van lesgeven op elkaar af te stemmen. 
Verder zullen we de opgedane technische kennis zeker meenemen naar toekomstige projecten om circulariteit in al onze studies te maximaliseren. We geloven ook sterk in de synergie die ontstaat wanneer onderzoek en praktijk aan elkaar worden gekoppeld.