Circulair bouwen: de mobiele unit

Reizende maquettes maken circulair bouwen tastbaar

Met dit project wil hogeschool Odisee de drempel naar circulaire bouwmethodes verlagen voor aannemers. We willen de principes van circulair bouwen vertalen naar hands-on oplossingen zodat ze gemakkelijker ingang vinden in de praktijk op de bouwwerf. 

Concreet ontwierpen we een speciale mobiele unit waarmee we letterlijk naar de aannemers toe kunnen gaan om circulaire bouwprincipes te presenteren aan de hand van een reeks maquettes op ware grootte. We werken binnen vijf domeinen (wand, dak, vloer, schrijnwerk en technieken) en de focus ligt op duurzaamheid, comfort, hergebruik en demonteerbaarheid van materialen. 

Met de unit willen we aannemers de meerwaarde van circulair bouwen aantonen en ook meteen de juiste stappen meegeven om de circulaire technieken toe te passen. Het doel is dat de aannemer circulair aan de slag gaat en op die manier zelf een ambassadeur wordt van circulair bouwen. 

Download pdf bestand

Odisee

Partners VDAB, Bouwunie, Universiteit Gent

Sectoren

Thema's

Organisaties

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. We hebben in totaal zo’n 45 maquettes van circulaire bouwmethodes opgebouwd op schaal 1/1. Daarmee maken we de uitvoeringspraktijk van bepaalde technieken en oplossingen inzichtelijk en tastbaar. 
  2. We ontwierpen een mobiele unit waarin alle maquettes op een veilige manier worden getransporteerd én gemakkelijk te presenteren zijn aan bezoekers. 
  3. We berekenden de milieu-impact van de verschillende maquettes aan de hand van de Totem-tool. Voor materialen die nog niet in de Totem-bibliotheek aanwezig waren, voerde de UGent een levenscyclusanalyse (LCA) uit. 
  4. De maquettes zijn individueel te bezoeken, want iedere maquette is uitgerust met technische fiches en een QR-code waarmee de bezoeker alle technische informatie (tekeningen, Totem-informatie, instructiefilmpjes …) kan opvragen. 

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Een goed opgebouwd team waarin de leden complementair zijn aan elkaar is van groot belang. Het bevordert gegarandeerd het verloop van het project en ieder teamlid leert veel bij. 
  2. Circulair bouwen moet goedkoper worden. Momenteel kijkt de bouwheer vooral naar kosten op korte termijn, en circulair bouwen is vaak duurder door de materialen en arbeidsintensievere methodes. Langetermijnwinsten worden nog te weinig in rekening gebracht. 
  3. Circulair bouwen moet een inherent onderdeel van bouwopleidingen worden. Met ons team werken we aan een strategie om de inzichten te verwerken in een lessenpakket. 
  4. Het zou opportuun zijn mocht de overheid circulair bouwen meer ondersteunen, bijvoorbeeld door lagere taksen op circulair verantwoorde bouwmaterialen, attesten die circulaire projecten een financieel voordeel gunnen, door circulaire bouwprojecten beter verzekerbaar maken … 
45 maquettes
1 mobiele unit
45 milieu-impact berekeningen

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

Het is belangrijk dat wij de maquettes up-to-date houden bij voortschrijdend inzicht. Ook zal de mobiele unit verder aangevuld worden met andere maquettes, afhankelijk van de thema’s van de opleidingen die eraan gekoppeld zijn.

Verder wordt de mobiele unit gehuurd door de onderzoeksgroep DUBiT, verbonden aan Odisee. Zij organiseren ook opleidingen. Ook op de site van campus Aalst kunnen opleidingen doorgaan. Onze partner UGent gebruikt sinds oktober 2022 eveneens de mobiele unit om studenten architectuur te inspireren rond circulaire bouwpraktijken.