Babytheek

Uitbouw van een babythekennetwerk in Vlaanderen

Een babytheek is een handig uitleensysteem voor babyspullen die slechts kort nodig zijn. Mensen die klein wonen, een beperkt budget hebben, radicaal kiezen voor minder spullen of slechts enkele keren per jaar een nichtje op bezoek krijgen … iedereen kon terecht in de babytheek om duurzaam babymateriaal uit te lenen.

Met dit project wilde De Transformisten (voordien Netwerk Bewust Verbruiken) de uitleendienst verder uitrollen over heel Vlaanderen. Daarbij focusten we ons op een samenwerking met de Huizen van het Kind.

Door plaatsbezoeken en diepte-interviews brachten we snel in kaart waar we nieuwe babytheken konden helpen opstarten. Een na een werden de Huizen van het Kind op maat begeleid bij de voorbereidingen: wij leverden hen een opstartpakket met concrete tips en een uitgebreid draaiboek over het openhouden van een babytheek, de nodige materiële ondersteuning (basispakket babymateriaal, stickers en communicatietools) en een opleiding over de software voor het beheer van de catalogus. Zo wilden we de lokale initiatiefnemers zoveel mogelijk ontzorgen.

Een bredere verspreiding van de naam en het concept babytheek zal zorgen voor meer herkenning en erkenning, en creëert een multiplicatoreffect. Beetje bij beetje kreeg een steeds grotere groep jonge ouders, en ook iedereen die al dan niet tijdelijk een kind opvangt, toegang tot dit circulaire initiatief.

BELANGRIJKSTE
RESULTATEN

  1. We vonden gemakkelijk ingang in het netwerk van de Huizen van het Kind. De interesse en het enthousiasme om samen te werken was groot. In amper drie jaar tijd gingen we van 1 naar 30 babytheken verspreid over heel Vlaanderen.
  2. De babytheek verwierf veel bekendheid en het concept ‘gebruik in plaats van bezit’ werd verspreid onder een breed publiek. Diverse media schonken aandacht aan het concept en Van Dale koos ‘babytheek’ zelfs als kandidaat voor woord van het jaar 2019.
  3. Tijdens het project creëerden we een kader om de opgestarte babytheken met elkaar in contact te brengen. Dit lerend netwerk bestond zowel online als in fysieke ontmoetingsmomenten. Het vormde een stevige basis om babytheken in Vlaanderen te verankeren.
  4. Er ontstonden belangrijke partnerships met zowel spelers uit het middenveld als commerciële partners, zoals distributeurs van babymateriaal. Die samenwerkingen zullen de toekomstlijnen uittekenen van het project.

BELANGRIJKSTE
GELEERDE LESSEN

  1. Een online catalogus met reservatiemogelijkheden is cruciaal voor een babytheek. Het Amerikaanse MyTurn-systeem is goedkoop en kent veel voordelen. De ontwikkeling van een lokaal systeem specifiek gericht op babytheken zou mogelijks nog voordeliger zijn.
  2. Om een divers publiek te bereiken was samenwerking nodig. Een babytheek die start uit sociale overwegingen werkt best samen met lokale duurzaamheidsorganisaties. Andersom werkt een babytheek gestart uit ecologisch oogpunt best samen met sociale organisaties om kansengroepen te bereiken.
  3. Een goed aanbod babyspullen was de basis voor een goed functionerende babytheek. Het onderhoud en de uitbouw van een degelijke catalogus was belangrijk en vergde aandacht. Inzetten op donaties en blijven investeren in (tweedehandse) aankopen zorgde voor een aantrekkelijke service voor een breed publiek.
  4. Alles viel of stond met het enthousiasme dat een lokale trekker kon overdragen aan vrijwilligers, donateurs en leden van de babytheek. Een trekker zonder affiniteit met gezinnen of circulair gedachtegoed zal er moeilijk in slagen een divers ledenbestand op te bouwen.
34 babytheken
1.000 leden
6.000 aangeboden stuks
63 deelnemers lerend netwerk

WAT BRENGT
DE TOEKOMST?

De Transformisten zal blijven inzetten op het organiseren van lerende netwerken voor babytheken. Het opstartpakket dat werd bijgewerkt, blijft beschikbaar voor nieuwe geïnteresseerden onder de licentie van Creative Commons. Voor professionele begeleiding hebben we een pakket samengesteld dat via de gemeente aangevraagd kan worden.

De basis is alvast gelegd om het concept -al dan niet op eigen kracht- verder te laten groeien. Vlaanderen neemt op dit gebied echt een voortrekkersrol.