Onze aanpak
We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
Nieuw stadhuis Roeselare: duurzaamheid en circulariteit als rode draad van bij het ontwerp en aanbesteding
dinsdag 3 september 2024
Afgelopen zomer opende het nagelnieuwe stadhuis van Roeselare zijn deuren. Het historische stadsgebouw werd volledig gerestaureerd en uitgebreid met een hedendaags nieuw complex. Circulariteit en duurzaamheid vormden bij de aanbesteding, het ontwerp en de realisatie van dit project de leidraad. “Cruciaal voor het succes van het project was het aangehouden engagement en de durf om zaken anders te doen.”
Roeselare had dringend nood aan een nieuw stadhuis. De bestaande gebouwen voldeden niet meer, waardoor de dienstverlening niet meer optimaal verliep. “De kentering is er gekomen in 2019, toen de huidige bestuursploeg aan de slag ging en aangaf hier meteen werk van te willen maken”, opent Guy Taerwe, BREEAM-coördinator van het projectteam. “Vrij snel volgde de beslissing om in het centrum van de stad te blijven en ook om duurzaamheid en circulariteit als hoekstenen van het project te nemen.”
De stad stelde een ontwerpteam aan met B-Architecten als projectleider. De uitvoering werd toegekend aan een consortium onder leiding van Algemene Bouw Maes. “Een duurzame aanpak en circulaire principes waren telkens een belangrijk selectiecriterium”, gaat Taerwe verder, die ook wijst op de uitdagingen die voortvloeiden uit die keuzes. “Om het nieuwe gedeelte te kunnen opbouwen in het centrum van de stad, diende nagenoeg een volledig bouwblok afgebroken te worden. Dat moest gebeuren met de nodige zorg om maximale hergebruik en recyclage van de afbraakmaterialen mogelijk te maken. Bovendien moesten de sloop en de nieuwbouw synchroon verlopen met de restauratie van het historische stadhuis.”
Drie circulaire principes
Wanneer het gaat over circulariteit, onderscheidt Guy Taerwe drie duidelijke krachtlijnen bij het ontwerp en de uitvoering. “Ten eerste gaat het over materiaalkeuzes. Voor elke gebruikte materiaalsoort werd een levenscyclus analyse uitgevoerd waarbij het C02-equivalent werd berekend. Met dit inzicht konden bewuste materiaalkeuzes gemaakt worden.” Daarnaast is er ook extra aandacht gegaan naar de afvalbeheersing. Bij de immense sloopwerken werkte het bouwteam met een gedetailleerd sloop opvolgingsplan, dit werd dan nog eens gekoppeld aan een digitale inventaris.
“Het resultaat is dat finaal 99,5 procent van het sloopafval is gerecycleerd. Het sloopafval dat werd weggevoerd, is maximaal verscheept via de binnenvaart. Voor deze studies konden we rekenen op subsidies van Vlaanderen Circulair. Dit heeft ons de kans gegeven om de lat nog hoger te leggen. We vonden bij die organisatie trouwens ook veel inspiratie.”
Ten derde werd ook rekening gehouden met circulariteit in het ontwerp: “We wilden dat er bij de uitwerking van het gebouw maximaal op modulariteit werd ingezet. Het nieuwe complex is dus zo ontworpen dat de indeling makkelijk kan worden aangepast naargelang de noden van de organisatie veranderen.”
BREEAM-certificering als canvas
De stad wilde van het nieuwe stadhuis een gedragen project maken. Zo werden de inwoners nauw betrokken bij de belangrijke beslissingsmomenten, en werd het nieuwe stadhuis ontworpen vanuit het perspectief van de burger en de dienstverlening. Wat duurzaamheid betreft, koos het bestuur voor een BREEAM-certificatie. Dat leverde een duidelijk canvas waarbinnen de deelnemende partners moesten werken. Een BREEAM-certificering verloopt in twee fases, met een eerste audit na de ontwerpfase en een tweede na de uiteindelijke oplevering.
“Hierdoor kan je niet anders dan ieder aspect van het project volgens duurzame principes uit te werken”, legt de coördinator uit. “Door maximaal in te zetten op het hergebruik van regenwater zal het verbruik van stadswater sterk beperkt kunnen worden. Hierdoor zal jaarlijks ongeveer 1 miljoen liter stadswater minder verbruikt worden.” Omdat het centrum van Roeselare in het verleden te kampen heeft gehad met overstromingen, was dit voor het Stadsbestuur een belangrijk thema. Hiervoor werd een buffertank van 144 kubieke meter geplaatst om bij hevige regenval het overtollige regenwater te bufferen en de riolen te vrijwaren.
Expertise delen
“Van in begin leefde bij ons heel sterk het besef dat de positieve gevolgen van dit project voor de stad veel groter zouden zijn dan enkel een nieuw gebouw. Dan hebben we het uiteraard over de gevolgen voor de werking van het stadsbestuur, maar ook op het gebied van citymarketing en employer branding. Overkoepelend was het eigenlijk een hefboom om te leren nadenken over de klimaatuitdagingen op lange termijn”, verduidelijkt Ine Lobelle, Projecteider Klimaat & Renovatie bij Stad Roeselare.
De stad wil haar kennis en expertise nu ook delen met anderen. “Zo willen we in de toekomst ook burgers actief begeleiden wanneer ze opteren voor circulaire bouwprojecten. Dat doen we door het delen van best practices en ondersteuning waar mogelijk. Je kan dus stellen dat ons eigen project een soort eerste kennismaking was met deze wereld, die we nu verder gaan ontwikkelen. Onze ambitie om het meest duurzame stadhuis van Vlaanderen te creëren gaat dus veel verder dan dit ene bouwproject”, besluit Lobelle.
Wil je graag meer weten? Bekijk dan zeker de actiebundel circulair bouwen!
Volg ons
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
