Juridische oplossingen voor bij hergebruik van sloopmaterialen in de bouwsector

maandag 9 september 2024

In het kader van circulair bouwen is het hergebruik van sloopmaterialen een belangrijk thema. Dit brengt echter enkele juridische vraagstukken met zich mee en leidde tot een memo met de belangrijkste bevindingen. We richten ons op de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van hergebruikt materiaal en de noodzaak van vergunningen bij tussenopslag. In deze blogpost vind je alvast een voorproefje. 

Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van hergebruikt materiaal 

Analyse vanuit het Burgerlijk Wetboek 

Volgens het Burgerlijk Wetboek heeft de verkoper twee hoofdverplichtingen: levering en vrijwaring (artikel 1603). De vrijwaring betreft zowel ongestoord bezit als verborgen gebreken (artikel 1625). Voor hergebruikt materiaal betekent dit dat een tussenopslaglocatie, die optreedt als verkoper, verantwoordelijk kan worden gehouden voor gebreken in de materialen. 

Artikel 1641 stelt dat verborgen gebreken die een zaak ongeschikt maken voor gebruik of zodanig verminderen dat de koper ze niet zou hebben gekocht, onder vrijwaring vallen. Dit betekent dat aannemers die materialen kopen bij tussenopslaglocaties rechten hebben ten aanzien van verborgen gebreken. 

Consumentenkoop en productaansprakelijkheid 

Bij consumentenkoop is er sprake van een striktere aansprakelijkheid. Artikel 1649quater burgerlijk wetboek stelt dat verkopers aansprakelijk zijn voor conformiteitsgebreken tot twee jaar na levering. Bij tweedehandsgoederen kan deze termijn worden ingekort tot één jaar. 

Daarnaast biedt artikel 1649sexies burgerlijk wetboek mogelijkheden voor verhaal tegen eerdere schakels in de keten, zoals producenten of sloopaannemers, wanneer zij verantwoordelijk zijn voor conformiteitsgebreken. 

De wet op productaansprakelijkheid (wet van 25 februari 1991) bepaalt verder dat producenten aansprakelijk zijn voor schade veroorzaakt door gebrekkige producten. Hoewel deze wet primair gericht is op fabrikanten, kunnen ook sloopaannemers of tussenpersonen als producent worden beschouwd indien zij hun naam of merk verbinden aan het product (artikel 3). 

Vergunningen en tussenopslag 

Vergunningsplicht bij tussenopslag 

Wanneer sloopmaterialen tijdelijk worden opgeslagen met oog op hergebruik, kan dit gezien worden als afvalbeheer waarvoor een vergunning nodig is. Dit verdient zeker de nodige aandacht. 

Correcte afvoer en duurzaam beheer 

Het beheer van onverkochte voorraad vormt eveneens een uitdaging. Indien bepaalde materialen niet verkocht raken, moeten ze mogelijk als afval behandeld worden. Een goed administratie- en opvolgingssysteem is cruciaal om ervoor te zorgen dat onverkochte materialen correct afgevoerd worden volgens milieuregels. 

Aanbevelingen 

Om juridische knelpunten effectief aan te pakken hebben we de volgende aanbevelingen:

  • Duidelijke contractuele afspraken: Zorg ervoor dat contracten expliciet vermelden wie verantwoordelijk is voor welke aspecten van kwaliteit en conformiteit. 
  • Vergunningenscreening: Voer regelmatig screenings uit om na te gaan of je activiteiten onderhevig zijn aan specifieke vergunningseisen. 
  • Transparante communicatie: Houd alle stakeholders goed geïnformeerd over hun rechten en plichten door middel van transparante communicatiekanalen. 
  • Juridisch advies: Raadpleeg gespecialiseerde juristen om complexe kwesties tijdig op te lossen en naleving van relevante wetten te waarborgen. 
  • Monitoring & evaluatie: Implementeer systemen voor monitoring en evaluatie zodat kwaliteitscontrole consistent blijft gedurende het gehele proces. 

Goede afspraken maken goede vrienden 

Hergebruik van sloopmaterialen biedt enorme voordelen binnen circulaire economie, maar komt met eigen juridische uitdagingen die zorgvuldig moeten beheerd worden. Door duidelijke contractuele afspraken vast te leggen, transparante communicatie met stakeholders én monitoring van evaluatiesystemen kunnen veel obstakels overwonnen worden.  

Door gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen zorgen we ervoor dat duurzaam hergebruik niet alleen haalbaar is, maar ook wettelijk robuust uitgevoerd. Een essentiële stap richting een circulaire economie voor Vlaanderen. 

Wil je graag verder in de diepte duiken? Lees dan snel de volledige memo! 

BEKIJK DE MEMO >

Deel dit artikel