Onze aanpak
We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
Hoe circulaire economie verkopen
donderdag 11 juli 2024
Op 25 juni 2024 vond een inspirerende Wavemaker sessie plaats, georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting in samenwerking met weareDaniel, VITO en Vlaanderen Circulair. Het evenement richtte zich op duurzame gedragsverandering in de context van een circulaire economie. De sprekers Koen Thewissen en Nick Davids deelden waardevolle inzichten en praktische tips over hoe we onze communicatie kunnen aanpassen om mensen te inspireren tot actie.
Doel en opzet van de sessie
De sessie begon met een intrigerende vraag: "Hoe verkopen we circulariteit?" De organisatoren benadrukten dat succesvol communiceren over de circulaire economie meer vereist dan het delen van feiten en cijfers. Om mensen echt te mobiliseren, moeten we de onderliggende problemen en weerstanden begrijpelijk maken en oplossingen voorstellen die aanspreken op maat van het doelpubliek. Dit vraagt om een aanpak die verder gaat dan enkel rationele en wetenschappelijke benaderingen.
Sluwe marketingtechnieken
Koen Thewissen (weareDaniel) opende de sessie met een presentatie over de psychologie achter gedragsverandering. Hij verwees daarbij naar de bekende theorieën van Daniel Kahneman en Karl Friston. Hij legde uit dat ons brein, dat als een voorspellingsmachine functioneert, op zoek gaat naar "het normaal". Na de leeftijd van 25 jaar heeft de mens de neiging om de status quo te handhaven. Dit maakt het moeilijk om af te wijken van gewoonten en om nieuwe gedragingen aan te nemen. Een treffend voorbeeld was het placebo-effect bij nep-operaties, waarbij 75% van de patiënten verbetering ervaart zonder daadwerkelijke ingreep.
Thewissen benadrukte dat communicatie vaak mislukt omdat ons brein complexe informatie negeert of vereenvoudigt. Volgens de theorie van Kahneman werkt het brein via twee systemen. Systeem 1, het automatische en snelle denksysteem, dat moeilijke berekeningen negeert. En Systeem 2, het langzamere en meer bewuste denksysteem, dat pas in werking treedt als we ons bewust focussen of niet anders kunnen. Vaak rationaliseert het trage Systeem 2 de snelle denkpatronen van Systeem 1.
Nick Davids vervolgde met concrete voorbeelden uit de circulaire economie en de toepassing van positieve framing. Koen Thewissen gaf als feedback dat 'circulair' en 'duurzaam' vaak te complex en afstandelijk zijn voor het grote publiek. In plaats daarvan moet taal eenvoudig en aansprekend zijn. De infografiek van Vlaanderen Circulair die de circulaire economie toont aan de hand van een eenvoudige tekening is sterk omdat de boodschap meteen binnenkomt. Een voorbeeld van een advertentie met zeer veel uitleg bij de foto zorgt ervoor dat Systeem 1 het meteen geklasseerd als te moeilijk waardoor de boodschap verloren gaat…
Kernprincipes voor Gedragsverandering
-
Ingroup/Outgroup: Zorg ervoor dat de doelgroep zich deel voelt van ons 'team' door te focussen op gemeenschappelijke waarden en doelen. Dit versterkt het gevoel van verbondenheid en maakt mensen meer ontvankelijk voor de boodschap.
-
Framing: Positieve framing helpt om de boodschap aantrekkelijker en overtuigender te maken. Bijvoorbeeld, in plaats van te benadrukken wat men moet opgeven, richt je op wat men kan winnen. Belangrijk hierbij is om te onderzoeken welke taal of woorden je best kan gebruiken om mensen aan te spreken.
-
Loss Aversion: Mensen verliezen niet graag, verandering moet aanvoelen als een winst. Benadruk dus de voordelen en positieve uitkomsten van duurzaam gedrag in plaats van de opofferingen.
-
Social Proof: Toon correct gedrag en focus op het goede gedrag dat anderen al hebben aangenomen. Mensen zijn geneigd om gedrag te imiteren dat ze als normaal of wenselijk zien binnen hun sociale groep.
-
Paradox of Choice: Mensen willen kiezen maar ook niet uit teveel opties, dus beperk het aantal keuzes en maak de eerste stap naar verandering heel makkelijk. Geef voortdurend feedback en vier kleine successen om mensen gemotiveerd te houden.
.jpg)
Reflecties en reacties
De sessie leverde diverse reacties op van de deelnemers. Een treffende quote tijdens de sessie: "We weten dat er een probleem is. We voelen dat er een probleem is. We willen er iets aan doen. Maar we doen weinig tot niets." Deze uitspraak weerspiegelt de uitdaging die veel mensen ervaren bij het vertalen van bewustzijn naar actie.
Een andere deelnemer vond de koppeling tussen taal, biologie en psychologie in de communicatie over duurzaamheid een eye-opener. "Focus op positieve taal en tést je taal en campagnes bij je doelgroep," was een van de belangrijke lessen die ze meenam.
Een derde reactie benadrukte het belang van cross-disciplinaire benaderingen: "Boeiend om te horen hoe er cross-disciplinaire linken werden gelegd tussen gedragsbiologie, -psychologie, communicatie en dat rond het brede thema van duurzaamheid en circulaire economie! Heel wat insights meegenomen uit deze sessie."
En opnieuw, en opnieuw, ...
De Wavemaker sessie op 25 juni 2024 was een groot succes en bood waardevolle inzichten over de complexiteit van duurzame gedragsverandering. De deelnemers verlieten de sessie met een rugzak vol nieuwe ideeën en strategieën om circulariteit effectiever te communiceren en toe te passen in hun werk. De nadruk op het gebruik van positieve taal, het belang van kleine en haalbare stappen, en de interdisciplinaire aanpak van de sprekers waren waardevolle lessen die zeker zullen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van een circulaire economie.
Wil je graag meer weten? Bekijk dan zeker de presentatie!
Volg ons
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
