“Consumenten worden steeds kritischer, het beleid steeds ambitieuzer”

De circulaire economie is hot, zeker in de bestuurskamers van grote bedrijven en de centra van de politieke macht. We moeten echter nog veel leren en experimenteren met circulaire strategieën en de verwachtingen op korte termijn zijn soms wat overspannen.

Toch houdt nu investeren in circulaire verdienmodellen echt steek. Enerzijds omdat het neerkomt op gezond verstand: op een eindige en competitieve planeet rendeert het om zorgvuldig om te gaan met je moleculen. Anderzijds omdat we stilaan in de perfecte storm zitten. We zien een combinatie van trends die de overgang naar een circulaire economie alleen maar zullen versterken. En als trends convergeren, kan het snel gaan. We geven er vier in vogelvlucht.

"Believe the hype: circulaire economie is een blijver en zal surfend op gunstige trends het nieuwe normaal worden."

1 Geen energietransitie zonder circulaire economie.

60% van de CO2 is gelinkt aan de wijze waarop we met onze materialen omgaan. Het Internationaal EnergieAgentschap berekende dat voor een klimaatvriendelijke energietransitie in bijvoorbeeld mobiliteit de vraag naar grondstoffen in die sector alleen tegen 2040 met een factor 30 zal groeien. Het klimaat- en energievraagstuk is dus ook een strategisch grondstoffenvraagstuk.

2 Korte, meer diverse productieketens zijn stabieler.

De coronacrisis en een stuurfoutje in het Suezkanaal toonden hoe kwetsbaar onze globale ketens zijn. In een circulair model kunnen we die globale ketens versterken met meer robuuste, lokale, gesloten lussen. Valt een Aziatische toevoerlijn uit, dan zijn er nog die perfect gerecycleerde materialen van het industrieterrein om de hoek. Uit een onderzoek van Vlaanderen Circulair en VITO bleek dat 66% van de organisaties die meer circulaire strategieën toepasten geen last had van tekorten tijdens de COVID-piek, tegenover slechts 2%(!) bij de anderen.

3 Het afvoerputje is verstopt. We geraken ons afval steeds moeilijker kwijt.

Sinds China in 2018 de grenzen sloot voor westers plasticafval, zijn de (legale) routes voor afvalexport beperkt. De hete aardappel van ons afval blijven doorschuiven naar verre landen wordt ethisch, praktisch en juridisch onhoudbaar. Die keten moeten we doorbreken, door bij ons te investeren in gesloten kringlopen en een slimmer ontwerp van onze producten en verpakkingen.

4 De geesten zijn rijp, de portemonnee volgt.

Het bewustzijn over duurzaamheid en circulaire economie neemt met rasse schreden toe. Consumenten worden steeds kritischer, het beleid steeds ambitieuzer. De publieke en private groene investeringen scoren record na record. De instroom in duurzame fondsen groeide in Europa begin 2021 met 18% en hun activa zijn nu goed voor ongeveer 12% van alle belegde activa.

Het nieuwe normaal

En dan hebben we het nog niet gehad over stimulerend beleid, technologische en sociale innovatie, jobkansen en winsten door samenwerking. Met andere woorden: believe the hype. Circulaire economie is een blijver en zal surfend op gunstige trends het nieuwe normaal worden.

Daarom investeert Vlaanderen in het ambitieus partnerschap Vlaanderen Circulair. Dat is een joint venture van meer dan twintig publieke en private organisaties die mensen en middelen samenbrengt om circulaire economie bij ons te boosten. Spring mee op de golf!