We organiseren onze acties in zes thematische werkagenda's:
Werkagenda's:
Bio-economie
Circulair Bouwen
Chemie/Kunststoffen
Maakindustrie
Voedselketen
Waterkringlopen
Zeven hefboomwerkingen zorgen voor extra ondersteuning:
Hefboomwerkingen:
Beleidsinstrumenten
Circulair aankopen
Communicatie
Innoveren & Ondernemen
Financiering
Jobs & Vaardigheden
Onderzoek
Wat, waarom en hoe?
Waarom gaan we voor een circulaire economie?
Toekomstbeelden 2050
Hoe zien we onze circulaire toekomst?
Over onze aansturing
Wie stuurt wat bij Vlaanderen Circulair?
maandag 24 februari 2025
Een bloeiende economie, een levendige gemeente, een sterk sociaal weefsel…
Een goede samenwerking met sociaal-circulaire hubs kan lokale besturen helpen om hun doelstellingen te bereiken. De Punt in Gent, de Keet in Aalst, SCHOUDER in Oudenaarde en tal van anderen: we zetten een paar best practices op een rijtje, ter inspiratie voor de meerjarenplannen die op de schrijftafel liggen!
Aan het werk voor pampers! In opdracht van de dienst Milieu en Klimaat van Stad Gent ging sociaal-circulaire hub De Punt op zoek naar een geschikte partner voor de verdeling en ophaling van herbruikbare luiers. Na werktafels met 3 geïnteresseerde maatwerkbedrijven en Daikys, de verdeler van herbruikbare luiers, kwam maatwerkbedrijf groep INTRO uit de bus. Samen verzorgen ze nu al 2 jaar de ophaling van de luiers, het sorteer- en plooiwerk en de uiteindelijke levering aan 5 kinderdagverblijven. Plan voor de toekomst is om de luiers ook bij andere Gentse kinderdagverblijven te introduceren, wat ook extra tewerkstelling moet opleveren.
In Leuven bleek de tandem Atelier Circuler/Materialenbank Leuven en maatwerkbedrijf Wonen en Werken een gouden match. Met een eerste subsidie van de provincie Vlaams-Brabant werd onderzocht hoe hout als reststroom verwerkt kon worden. De medewerkers van Wonen en Werk namen het urban minen voor hun rekening en maakten het recuphout klaar voor verdeling via de Materialenbank. Momenteel worden met nieuwe provinciale subsidies de mogelijkheden voor de fractie steen onderzocht. De samenwerking maakte ook een opschaling van de Materialenbank mogelijk.
Meer goed nieuws uit Gent. In 2024 reikte De Punt de hand naar andere Oost-Vlaamse hubs en de Oost-Vlaamse regisseurs Sociale Economie. Het idee: samen een online speeddate organiseren tussen de reguliere en sociale economie. 64 vertegenwoordigers van kmo’s, grote ondernemingen, maatwerkbedrijven en andere organisaties namen deel aan het event. Dat leverde maar liefst 92 speeddates op, waarin allerlei samenwerkingsmodellen werden verkend.
Dankzij de gesprekken na de speeddates werd bijvoorbeeld de samenwerking tussen Schollaert Verhuis & Opslag en maatwerkbedrijf Weerwerk versterkt. Weerwerk werd al ingezet voor hulp bij verhuizingen, maar het takenpakket werd uitgebreid met facilitaire taken zoals onkruid wieden, parkeerborden plaatsen, achtergelaten goederen sorteren en vervoeren naar een kringwinkel of recyclagepark.
Van herbruikbare bekers tot ICT-apparatuur: lenen en delen is beter dan kopen. In Mechelen kan je terecht bij de eerste Deel IT-shop, waar iedereen tegen gunstige tarieven smartphones, laptops, stekkers, muizen en meer kan huren per maand. In Aalst vind je een vergelijkbaar initiatief, in samenwerking met LIGO. Het lokale Digipunt wordt sinds 2 jaar gesubsidieerd door Digibanken Vlaanderen. Sociaal-circulaire hub De Keet ondersteunde in dat kader een leerpad voor Kringwinkel Stroom vzw, om de haalbaarheid van refurbished laptops te onderzoeken. Ondertussen werd een heus atelier opgericht en worden de eerste herziene laptops aangeboden.
Provincie Vlaams-Brabant bouwde dan weer een uitleenaanbod voor herbruikbare bekers uit. Zowel verenigingen, burgers als lokale besturen kunnen de bekers inzetten voor hun events. De bekers worden gereinigd door AMAB, een maatwerkbedrijf en wasstraat, dat deel uitmaakt van het WashIt-platform. De bekers kunnen opgehaald worden op 3 locaties in de provincie.
Sinds 2021 trekt de provincie Vlaams-Brabant sociaal-circulaire hub Smart Loops. Het huidige partnerschap vond in de Citadel van Diest een heerlijke plek om hun meetings te houden. Diest werkt hard aan de renovatie van de unieke erfgoedsite. Met de verbouwingen wil de stad een referentie creëren op het vlak van duurzaam restaureren, fossielvrij verwarmen en circulair ontwikkelen. Ook de sociale economie krijgt er een plekje. Maatwerkbedrijf De Vlaspit isoleerde de vloeren met Recycork: een hoogwaardig isolatiemateriaal, gemaakt van ingezamelde kurken. Omdat de verbouwing in fases verloopt, vult de stad sommige ruimtes ook tijdelijk in. De coöperatieve Citadel Diest bracht in een mum van tijd een enorme verandering teweeg. De courtines werden omgetoverd in prachtige lokalen die je kan huren, ingericht met circulaire materialen.
Ook Sint-Niklaas blies met succes een verwaarloosde site nieuw leven in. Met Cocon transformeerde de stad de terreinen van Nobels-Peelman tot een werkplaats voor innovatie, waar starters, bedrijven en sociale initiatieven samen aan de slag gaan. Ook het BAAS-project (dat starters begeleidt bij de opstart van hun zaak) en het opleidings- en oriënteringscentrum van het OCMW krijgen er een plek!
Dat een samenwerking met de sociaal-circulaire hubs ook kan smaken, getuigen steden als Geraardsbergen en Mechelen. “Geraardsbergen heeft wei op overschot!”: met die oproep gingen de stad, de provincie Oost-Vlaanderen en Steunpunt Korte Keten op zoek naar partners om de zure nevenstroom van de mattentaartproductie te verwerken. SCHOUDER, de sociaal-circulaire hub Oudenaarde en Regio, organiseerde inspirerende werktafels waar lokale CAP-deelnemers (Circular Ambassador Program) hun ideeën konden pitchen. De hub faciliteerde ook de zoektocht naar een weidrankje, weizeep en zelfs gin. Uiteindelijk bleek de weisoep van Daniel Dumortier van Groesting de meest haalbare uitkomst.
Mechelen zorgt voor de uitsmijter. Bedrijven met honger kunnen er terecht bij Solomon, dat gezonde soepen maakt van imperfecte, geredde groenten. De onderneming werkt samen met lokale boeren en met een maatwerkbedrijf voor de productie en sterilisatie. De solide basis werd gelegd met ondersteuning van het Sluit de Cirkel-traject van Stad Mechelen. Solomon kreeg toegang tot strategisch advies, netwerkondersteuning en een klankbord om hun ideeën te verfijnen.
Al deze lokale besturen plukken de vruchten van hun samenwerking met de sociaal-circulaire hubs. Van heerlijke soepen tot bloeiende materialenbanken en opgewaardeerde erfgoedsites: the sky is the limit.
Nu jij nog!